جهت نمایش آثار قلمزنی ادامه مطلب را کلیک فرمایید...

یادر تلگرام به ادرس زیر پیام بگذارید

https://telegram.me/BehroozYousefifar

یوسفی فر

قلمزنی يكي از هنر هاي كهن ايران زمين است. این هنر گرانمایه و زیبا که بیانگر فرهنگ و تمدن قوم ایرانی است ، سوابق ممتد و طولانی دارد.ايرانيان از حدود هفت هزار سال پيش با ساخت اشياي فلزي ، به ويژه اشياي مسي آشنا بوده اند. ظروف ساده اي چون كاسه و اشياي فلزي نظير خنجر كه با كوبيدن قطعه اي سنگ بر روي صفحه مسي و شكل دادن آن ساخته مي شد. پس از كشف فلزات ديگر و آلياژي چون مفرغ، تحول و تنوع بسياري در ساخت  آثار فلزي پديد آمد. آثار مفرغي بدست آمده در لرستان مربوط به عصر مفرغ (3000 سال ق.م ) مي باشد.پیشینه قلم زنی به زمان سکاها یا سیت‌ها(700سال ق.م) نسبت داده می‌شود که نژاد آریایی داشتند. از آثار مهم به دست آمده جام طلای حسنلو است که قدمتي حدود3200 ساله دارد و داراي نقوش برجسته اي ميباشدهمچنين جامهاي طلاي مارليك(حداقل3000سال پيش) از آثار همين دوره است.

با تشکیل حکومت هخامنشی، هنر قلم زنی تحوّل یافت و بر روزگار پس از خود تأثیربسزايي گذاشت. دوره هخامنشی اوج هنر فلزکاری در زمین ‌های ریخته‌گری، چکش‌کاری، ترصیع و... است. ولی به دلیل حمله اسکندر و آتش زدن تخت جمشید آثار بسیاری به دستور او گداخته و به سکه تبدیل شد.اين ظرف به نوعي نماد هنر در اين دوره شناخته مي شوند.

 هنر فلزكاري در دوره ساساني، هنري درباري بود وبه دلیل گسترش بازرگانی میان ایران، یونان و روم، اين هنر نيزتوسعه زيادي يافت.در اين دوره ظروف مختلف فلزي ولي بدون نقش ساخته مي شد.

در سده‌های بعد در اثر علاقهٔ هنرمندان ایرانی به مذهب و گرایش آنان به اسلام و تأثیرپذیری از باورهای اسلام در آفرینش آثار ،کم‌کم نقوش طرح‌های بومی و اسطوره‌ای ایرانی جای خود را به خطوط کوفی و آیات و احادیث داد.

در دوره سلجوقیان، هنر قلم زنی همچون سایر رشته‌های هنری حمایت شد و گسترش چشم گیری یافت. ایجاد نقوش گیس‌باف شامل نوارهایی در تزئینات ظروف به شیوه و سبک بسیار زیبا متداول شد.يكي از کارهای بسیار زیبا در این دوره، مشبک کاری روی فلز است. ظروف سلجوقيان چندخصوصيت عمده داشتند: يكي خوشنويسي خطوط و استفاده از خط كوفي در قلم زني، و ديگري تفاوت در فرم تنگها و ايجاد خط هاي عمودي در بدنه و گردن آنها، ايجاد نقوش كوچك، ظريف و متراكم، استفاده از پيچكها و خط نوشته هاي در تقسيمات معروف به بازوبندي و استفاده از خطوط عربي، تصوير پرندگان، حيوانات و به تدريج نقش انسان از ويژگيهاي هنر قلمزني اين دوره است.

ترصیع در نشاندن ظروف در دوره مغول و تیموری، به تقلید از دورهٔ سلجوقی تداوم یافت.

در دوره ي صفوي، تذهيب به خصوص استفاده از اسليمي مرسوم شده بود و  به اوج رسيد همچنين در اين دوره از خط نستعليق و ثلث در كارهاي قلم زني استفاده مي شد.

عناصري مانند طلا ،نقره،مس و مفرغ تمايل كمي براي تركيب شدن با بقيه عناصر دارند. به همين علت اين ظروف فلزی  عمری طولانی دارند و خیلی آسیب‌پذیر نیستند.

جهت مشاهده آثار میناکاری  لطفاً ادامه مطلب را کلیک فرمایید.